Euskadin alokairuko etxebizitzaren prezioa %1 igo da bigarren hiruhilekoan, eta alokairuko metro karratu bakoitzaren prezioa 12,4 euro da hilean, idealistak argitaratutako azken txostenaren arabera. Urtetik urterako tasan, prezioa %2,1 igo da.
Hala, txostenean bertan zehazten denez, nabarmendu behar da azken hiru hilabeteetan alokairuko etxebizitzen hileko errentek goranzko portaera dutela. Izan ere, astero izaten ari da albistea alokairuko etxebizitzen prezio altua, eta igoera horren berri izaten jarraitzen du astez aste. Txosten beraren arabera, azken hiru hilabeteetan alokairuko etxebizitzen hileko errentek portaera altzista izan dute. Igoera handiena Gipuzkoan izan da (%2,8), atzetik Araban (%1,6) eta Bizkaian (%1,4). Igoera horrekin, Gipuzkoa euskal probintziarik garestiena da: 14,2 euro/m2, Bizkaia (12,1 euro/m2) eta Araba (10,2 euro/m2). EAEko hiru hiriburuek martxoan zituztenek baino prezio handiagoak dituzte orain. Igoera handiena Donostian erresgistratu da. Atzetik datoz Gasteizko (%1,2) eta Bilboko (%0,3) igoerak. Hala ere, euskal hiribururik merkeena Gasteiz da (10,4 euro/m2). Gipuzkoako hiriburua da hiruen artean garestiena, 15,3 euro/m2, eta atzetik Bilbokoa (12,7 euro/m2).
Francisco Iñareta idealistaren bozeramalearen aburuz, “errentek hiruhileko honetan izan duten igoera ez da harritzekoa, eskaintza eskuragarriaren murrizketaren eta etxebizitza-politika batzuen ondorio da; izan ere, merkatuan produktu berria azaleratu beharrean, inbertitzaileak eta aurreztaileak uxatu eta higiezinen parkea murriztu egin dute. Errentak %2tik gora eguneratzeko debekua oraingoz urte bukaera arte berri-tzeak ondorio latzak izan ditu merkatuan. Errentak handitu arren, prezioak maximo historikoen azpitik daude oraindik, eta litekeena da horrela izatea; lehenik eta behin, stockaren joera azken hilabeteetan aldatzen ari dela ematen duelako, eta egungo egoera pandemia baino lehen genuena delako. Eta bestetik, etorkizuneko errentariei ordaintzeko ahalmena kentzen dien inflazio-egoeragatik”. Nabarmentzekoa da, halaber, etxebizitzen alokairuaren prezioa %4,2 igo zela Espainian azken 3 hilabeteetan. 2022ko ekainaren amaieran, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan etxebizitza bat alokatzeak 11,2 euroko kostua zuen metro karratuko, hau da, maiatzaren amaieran baino %1,6 gehiago. Urtetik urterako tasan, prezioak %4,8 igo dira.
Prezioak
Ildo beretik jarraituz, Idealistaren beste ikerketa baten arabera, eta egunkari honetako beste edizio batean azaldu zen bezala, Arabako hiriburuko higiezinen merkatua Estatuko lehiakorrenetako bat da; izan ere, etxebizitza librea eskuratzeko orduan, hiria garestienen artean dago. Idealistak berriki egindako azterlan baten arabera, hipoteka bat egiteko orduan, Gasteiz zazpigarren hiririk garestiena da. Txosten horretako datuen arabera, 31.478 euroko diru-sarrerak behar dira Gasteizen hipoteka tipo bati aurre egiteko. Printzipioz, familia baten batez besteko diru-sarrera errealak 32.357 eurokoak direla aipatzen da bertan. Hala, eta ildo beretik jarraituz, azterlan horren arabera, Gasteizen gutxieneko aurrezki batzuk behar dira mailegu bat eskuratzeko, eta aurrezpen horiek 30.000 eurotik gorakoak izan behar dute. Txostenaren arabera, kopuru ekonomiko hori ez da berdina Estatuko hiri guztietan, eta Gasteiz Espainiako hiri garestienetako bat da. Hain zuzen, Idealistaren txostenak azaltzen du etxebizitza bat erosteko orduan faktore asko daudela kontuan hartzeko: eskura dauden aurrezkiak, familiaren urteko diru-sarrerak, eskuratu nahi den etxebizitzaren prezioa, lor daitekeen deskontua edo hipoteka-baldintzak, besteak beste. Adibidez, Donostia da, idealisten kalkuluen arabera, egungo batez besteko diru-sarreren (45.031 euro/urte) eta etxebizitza tipo baten hipoteka-kuota 437.000 eurotan ordaintzeko behar den irabazi teorikoaren (62.891 euro/urte) arteko desorekarik handiena duen kapitala, hau da, Europako hegoaldeko higiezinen marketplace batean hiriko eskaintzaren batez besteko prezioa.
Bestalde, probintziako gainerako hiriburuetan, etxebizitzaren hipoteka-kuota ordaintzea gastu orekatuagoa da, neurri handiagoan edo txikiagoan, etxebizitzen diru-sarreren herena etxebizitzaren gastuak ordaintzeko erabiltzeko ideiaren barruan, eta hipoteka-kuota kalkulatzeko aplikatutako irizpideekin. Higiezinen merkatu garrantzitsuetan, hala nola Malagan (36.857 euro/urtea), Valentzian (34.536 euro/urtea) eta Sevillan (33.550 euro/urtea), familien egungo batez besteko irabaziak gai dira etxebizitza bat erosteko hipoteka ordaintzeko, 198.000 euro, 191.000 euro edo 175.000 euro, hurrenez hurren. Hipoteka bere gain hartzeko hiru hiriburu horietan, etxebizitza bakoitzeko diru-sarreren kalkulu teorikoa honela geratuko litzateke: Malaga (28.841 euro/urtea), Valentzia (27.533 euro/urtea) edo Sevilla (33.550 euro/urtea).
Xehetasunez
Datuak. Txostenean bertan zehazten denez, nabarmendu behar da azken hiru hilabeteetan alokairuko etxebizitzen hileko errentek goranzko portaera dutela. Izan ere, astero izaten ari da albistea alokairuko etxebizitzen prezio altua, eta igoera horren berri izaten jarraitzen du astez aste. Txosten beraren arabera, azken hiru hilabeteetan alokairuko etxebizitzen hileko errentek portaera altzista izan dute. Igoera handiena Gipuzkoan izan da (%2,8), atzetik Araban (%1,6) eta Bizkaian (%1,4). Igoera horrekin, Gipuzkoa euskal probintziarik garestiena da: 14,2 euro/m2, Bizkaia (12,1 euro/m2) eta Araba (10,2 euro/m2). EAEko hiru hiriburuek martxoan zituztenek baino prezio handiagoak dituzte orain. Igoera handiena Donostian erresgistratu da. Atzetik datoz Gasteizko (%1,2) eta Bilboko (%0,3) igoerak. Hala ere, euskal hiribururik merkeena Gasteiz da (10,4 euro/m2). Gipuzkoako hiriburua da hiruen artean garestiena, 15,3 euro/m2, eta atzetik Bilbokoa (12,7 euro/m2).
Francisco Iñareta idealistaren bozeramalearen aburuz, “errentek hiruhileko honetan izan duten igoera ez da harritzekoa, eskaintza eskuragarriaren murrizketaren eta etxebizitza-politika batzuen ondorio da; izan ere, merkatuan produktu berria azaleratu beharrean, inbertitzaileak eta aurreztaileak uxatu eta higiezinen parkea murriztu egin dute”, azpimarratu duenez informazioa eguneratua ematerako orduan.