Araba

Berdintasuna hobetuz

Gizartea
Lerro hauekin batera doan irudian, bi gazte hizketan artxiboko-irudi batean. Argazkia: Pablo Viñas

Genero-berdintasunaren indizeak hobetzen jarraitzen du. Zehazki, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Genero Berdintasunaren Indizea 73,1 puntukoa da 2019an, azken urte erabilgarrian, Eustatek egindako azken txostenaren arabera.

Hala, eta ildo beretik jarraituz, 2010. eta 2019. urteen artean bost neurketa egin dira, eta Euskal Autonomia Erkidegoko GBIren balioan ondoz ondoko aurrerapenak izan direla ikusi da: 2010ean 68,9 puntu izatetik 2019an 73,1 puntu izatera igaro da, hau da, 4,3 puntu hobetu da. "Genero berdintasunaren indizea adierazle sintetikoa da, eskala adimentsional batean laburbiltzen dituena (non 1ek erabateko desberdintasuna adierazten duen eta 100ek erabateko berdintasuna) gizonen eta emakumeen artean oraindik ere dauden desorekak beren ongizatean eta garapen pertsonalean eragina duten alderdi garrantzitsu batzuetan", azpimarratu dute txostenean. Horrela, osaketa honelakoa da: 31 adierazle, sei dimentsiotan hierarkikoki egituratuta eta hauek, era berean, 14 azpidimentsiotan. Eustatek Euskal AEko Genero Berdintasunaren Indizea (GBI) egiten du Genero Berdintasunerako Europako Institutuaren (EIGE) metodologia erabiliz. Horri esker, Euskadin genero-berdintasunean egindako aurrerapenak Europar Batasunak eta bertako 27 herrialdeek eskaintzen duten erreferentziarekin aldera daitezke, bai eta 2010., 2012., 2015., 2017. eta 2019. urteetan izandako bilakaera ere.

Lan horretatik ondorio garrantzitsuak ateratzen dira. Adibidez, nabarmentzekoa da Euskal Autonomia Erkidegoan duela bi urte genero-berdintasuneko balio altuenak osasuna, dirua eta enplegua izan zirela. Baliorik txikiena, berriz, botereari eman zitzaion. "Era berean, genero-berdintasunaren adierazleek hobera egin dute dimentsio guztietan, batez ere Boterean, non adierazlea 8,4 puntu handitu den, batez ere Botere politikoaren hobekuntzagatik; izan ere, 2010ean 81,7 puntu izatetik 2019an 96,7 puntu izatera igaro da. Gehien aurreratu duten hurrengo dimentsioak Ezagutza eta Enplegua dira, 4,4 eta 4 puntu hobetu baitituzte, hurrenez hurren", gaineratu zuten. "Espainiako Genero Berdintasunaren Indizea 73,7 puntukoa izan da 2019an, Euskal AEko 73,1 puntuak baino 0,6 puntu gehiago. Hala ere, dimentsioen sei adierazle partzialetatik lautan Euskadi Espainia baino balio altuagoetara iristen da: Espainiaren emaitzak luze-zabal gainditzen dituen dimentsioa Denborarena da, non distantzia 10,1 puntukoa den, baina aurretik dago, halaber, Diruaren dimentsioan (+6,9), Osasunarenean (+2,1) eta Enpleguarenean (+0,9); aldiz, atzetik dago Ezagutzaren dimentsioan (-2,2) eta, batez ere, Boterearen dimentsioan (-14,2), non azpitik dagoen Botere sozialean (-18,6) eta, bereziki, Ekonomikoan (-25), nahiz eta Euskal AEko Botere politikoaren adierazleak 10,3 puntutan gainditzen duen Espainiakoa", azpimarratu dute.

Kirol federazioa Genero-arrakala handienak Kirol-federazioetan (0,34), I+Gko finantzaketa publikoan (0,38), Banku publiko eta erdipublikoetako zuzendaritzan (0,40), Jarduera-sektoreen araberako bereizketan (0,44), Enpresa-zuzendaritzan (0,49) eta Ikasketa-eremuen araberako bereizketan (0,66) gertatu dira. Azken horietan guztietan, generoaren araberako aldeak mantendu egin dira. "2010. urtearekin alderatuta, bilakaera positiboak eta negatiboak izan dira, baina nabarmentzekoak dira Komunikabide publikoetan (0,67tik 0,96ra) eta Enpresa-zuzendaritzan (0,26tik 0,49ra) izandako hobekuntza eta I+Gko finantzaketa publikoa (0,51tik 0,38ra) eta Banku publiko eta erdipublikoetako zuzendaritza (0,50etik 0,40ra) adierazleen narriadura", ondorioztatu dute txostenean.

Xehetasunez

Datuak. 2010. eta 2019. urteen artean bost neurketa egin dira, eta Euskal Autonomia Erkidegoko GBIren balioan ondoz ondoko aurrerapenak izan direla ikusi da: 2010ean 68,9 puntu izatetik 2019an 73,1 puntu izatera igaro da, hau da, 4,3 puntu hobetu da. "Genero berdintasunaren indizea adierazle sintetikoa da, eskala adimentsional batean laburbiltzen dituena (non 1ek erabateko desberdintasuna adierazten duen eta 100ek erabateko berdintasuna) gizonen eta emakumeen artean oraindik ere dauden desorekak beren ongizatean eta garapen pertsonalean eragina duten alderdi garrantzitsu batzuetan", azpimarratu dute txostenean. Horrela, osaketa honelakoa da: 31 adierazle, sei dimentsiotan hierarkikoki egituratuta eta hauek, era berean, 14 azpidimentsiotan.

Desberdintasuna. Dimentsioen sei adierazle partzialetatik lautan Euskadi Espainia baino balio altuagoetara iristen da: Espainiaren emaitzak luze-zabal gainditzen dituen dimentsioa Denborarena da, non distantzia 10,1 puntukoa den.

07/06/2022