Dibortzioak araban

Dibortzioek gora egin dute Euskadin, baina Araban gertatu dira dibortzio kopuru gutxien. Eustatek egindako azken datuen arabera, Euskadin 3.343 dibortzio erregistratu ziren 2021ean. Kopuru hori %16,7 baino handiagoa da, 2020an koronabirusaren pandemiaren urtean erregistratutako datuekin alderatuta. Zehazki, haustura horietatik, %15,9 Araban izapidetu ziren, %53,7 Bizkaian eta %30,4 Gipuzkoan. “Ezkontza-haustea ezkontza-aldiaren bukaera da, deuseztasun, banantze edo dibor-tzio zuzenengatik, aurretiko legezko banantzerik gabeak alegia”.

Ezkontza baten artxiboko-irudia. | ARGAZKIA: IÑAKI PORTO

Horrela, eta ildo horretatik jarraituz, Ezkontza hausteen estatistika 2021 txostenean azaltzen denez, 2021ean, 3.343 ezkontza-hauste izan ziren Euskal Autonomia Erkidegoan, 2020an baino %16,7 gehiago (urte hori covid-19aren pandemiak markatu zuen), noiz 2.864 hauste gertatu baitziren, Eustaten datuen arabera. “Datuak 2019koekin alderatzen baditugu, ikusiko dugu kopuru globalak an-tzekoak direla, nahiz eta 2021ean auzi-prozesuen ehunekoa %20,7ra igo (ehuneko hiru puntu gehiago)”, zehaztu zuten txostenean. Gainera, azpimarratu behar da Araban eta Euskal Autonomia Erkidegoan egiten diren dibortzio asko bikoteak adostuta egiten direla, eta horrek erraztu egiten du dibortzio-prozesua, berez nahiko konplexua baita. Zehazki, zuzeneko dibortzio guztietatik, 2.541 adostasunekoak izan ziren, eta 669 adostasunik gabekoak; banantzeen kasuan, 108 adostasunekoak izan ziren, eta 24 adostasunik gabekoak. Era berean, Euskal Estatistika Erakundeak bikotearen dibortzioa nork eska-tzen duen ere aztertu du, emakumeak edo gizonak. Eta ikerketa horren ondorioz ondorioztatu da gizonek emakumeek baino gutxiago eskatzen dutela dibortzio-eskaera; ezkontza-hausteen %66,9an, demanda bi ezkontideek batera aurkeztu zuten, %21,6an emazteak eta %9,7an senarrak.

Eta, dibortzioa gertatu aurretik, zenbat irauten du, batez beste, bikote-harremanak Araban eta Euskadin? Hausturen %34,4 ezkontzaren hamargarren urteurrena baino lehen gertatu ziren, eta %28,2, berriz, elkarrekin 20 urte eman ondoren. Zuzeneko dibor-tzio bidez desegindako ezkontzek 15,4 urteko batez besteko iraupena zuten, eta kopuru hori 23,3 urtekoa izan zen legezko banantze baten ondoren desegindakoen artean. Bestalde, desegindako ezkontzen % 33,5ek ez zuten mendeko seme-alaba adingabe edo adin nagusikorik; %54,7k adingabeak bakarrik zituzten, %3,9k ekonomikoki mendekoak ziren adin nagusikoak bakarrik, eta %7,8k bai mendeko adingabeak bai adin nagusikoak. Horrek erakusten du harremana eten eta dibortziatu nahi duten bikoteen ehuneko handi batek seme-alabak zituela. Seme-alaba adingabeen zaintzari dagokionez, kasuen %50,8an partekatua izan zen, %42,3an amari zegokion eta %6,7an aitari.

Dibortzioei dagokienez, 2021ean 3.515 dibortzio izan ziren guztira; 305 kasutan aldez aurretik legezko banantze bat egon zen, eta 3.210 kasutan zuzeneko dibortzioak izan ziren. Datuetan, 3.453 bikote dibortziatu ziren, sexu desberdinekoak, eta 62 sexu berekoak: emakumeenak 37 eta gizonenak 25. “Sexu desberdineko bikoteen dibortzioei dagokienez, kopuru handiena 40-49 urte bitarteko adin-tartean izan zen, bai gizonen kasuan, bai emakumeenean, eta dibortziatutako pertsona guztien %40,5 eta %42,4 izan ziren, hurrenez hurren.

Adina

Dibortzioaren unean, emakumeen batez besteko adina 46,3 urtekoa izan zen, eta gizonena 48,6 urtekoa. Ildo horretatik jarraituz, ezkontideen nazionalitateari dagokionez, gizonen %12,6 atzerritarrak ziren, eta %12,3 emazte atzerritarrak”, azpimarratu zuten txostenean. Ezkontideen egoera zibilari dagokionez, ezkondu zirenean, emazte ezkongabeak %87,7 ziren, senar ezkongabeak baino zertxobait gutxiago (%88,9). Ezkontide gehienak Euskal AEn bizi ziren dibortzioaren egunean, baina gizonen %4,3k eta emakumeen 2,5ek Euskal AEtik kanpo zuten bizilekua.

“2021ean gertatutako 132 banan-tzeetatik, %81,8 bi aldeen adostasunez egin ziren, eta %18,2 auzibidez ebatzi ziren. 132 banantze horietatik, 130 sexu desberdineko bikoteenak izan ziren, eta 2 sexu bereko bikoteenak. Sexu desberdineko bikoteen banantzeetan, banandutako emakumeen batez besteko adina 49,5 urtekoa izan zen, eta gizonena 52,8 urtekoa”, ondorioztatu zuten Euskal Estatistika Erakundetik Eustatetik argitaratutako azken txostenean.

Xehetasunez

Esaldia. “Datuak 2019koekin alderatzen baditugu, ikusiko dugu kopuru globalak antzekoak direla, nahiz eta 2021ean auzi-prozesuen ehunekoa %20,7ra igo (ehuneko hiru puntu gehiago)”, zehaztu zuten txostenean. Gainera, azpimarratu behar da Araban eta Euskal Autonomia Erkidegoan egiten diren dibortzio asko bikoteak adostuta egiten direla, eta horrek erraztu egiten du dibor-tzio-prozesua, berez nahiko konplexua baita. Zehazki, zuzeneko dibortzio guztietatik, 2.541 adostasunekoak izan ziren, eta 669 adostasunik gabekoak; banantzeen kasuan, 108 adostasunekoak izan ziren, eta 24 adostasunik gabekoak. Era berean, Euskal Estatistika Erakundeak bikotearen dibortzioa nork eska-tzen duen ere aztertu du, emakumeak edo gizonak. Eta ikerketa horren ondorioz ondorioztatu da gizonek emakumeek baino gutxiago eskatzen dutela dibor-tzio-eskaera; ezkontza-hausteen %66,9an, demanda bi ezkontideek batera aurkeztu zuten, %21,6an emazteak eta %9,7an senarrak. Banantzeetatik, %81,8 bi aldeen adostasunez egin ziren.