Emakumeak ikerketako zuzendaritza-postuetan

Miren Basaras mikrobiologo eta Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) irakasleak uste du emakumeei gizonei baino askoz gehiago kostatzen zaiela ikerketaren arloan zuzendaritza-postuetara iristea. Alde horretatik, esan du berak lortu duela gai horretan aurrera egitea, baina zailtasunak izan dituela ibilbide horretan, hau da, ez dela bide erraza izan. “Gizonek agian ibilbide hori errazago izaten dute”, esan zuen aste honetan Emakumearen Nazioarteko Eguna zela eta.

Lerro hauekin batera, Miren Basaras ikertzailea. | ARGAZKIA: UTZITA

Ildo beretik, Basarasek uste zuen, oro har, oraindik gehiago kostatzen zaiela emakumeei gizonei baino zuzendaritza-postuetara iristea, berak lan egiten duen ikerketa-arloan hain zuzen. Zailtasun horren arrazoia, batez ere, emakume askok familia eta lana uztartzean izaten dituzten zailtasunak dira, “normalean” emakumeek erantzukizun hori izaten jarraitzen baitute. Nabarmentzekoa da Biologoen Elkargo Ofizialen Kontseilu Nagusiak eta Biologiako Dekanoen Espainiako Konferentziak Basaras aintzatesten dutela koronabirusaren pandemian egindako lanagatik. Ildo horretan, joan den asteazkenean elkarrizketa bat eskaini zuen Europa Press komunikazio agentzian, eta bertan adierazi zuenez, edozein ibilbide profesionaletan “beti daude eman beharreko pausoak, batzuetan laburragoak eta beste batzuetan luzeagoak, gehien kostatzen direnak”. Bere kasuan, “oso aholkulari ona” izan duela azaldu zuen, eta horrek lagundu egin diola ikerketaren eta irakaskuntzaren adarrean aurrera egiteko bidean aurrera egiten. “Ez da erraza izan”, aitortu zuen, hala ere. Puntu horretan, emakumeek handicap oso inpotantea dutela azaldu zuen: “Normalean familia-kontziliazioa beraiei dagokie, gizonei ez bezala”.

Hala ere, profesionalak aitortu zuen emakume bati oraindik ere kostatzen zaiola zuzendaritza-postu batera iristea: “Familiak pisu handia izaten jarraitzen du, zaintzan, bai haurren zaintzan, bai gurasoen zaintzan, normalean emakumeak izaten du lan hori eta. Orduan, familia eta lana uztartu behar diren kasu hauetan, gehiago kostatzen da zuzendaritza postuetara iristea, ez baitago denbora nahikorik lanera iristeko eta merezimendu horiek egiteko”, azaldu zuen. Era berean, azpimarratu nahi izan zuen bere sektorean ez dagoela “soldata-arrakalarik”, Administrazio Publikoak ordaindutako lana baita, eta, beraz, soldata bera da emakumearentzat eta gizonarentzat. Baina “egia da postu altuago batzuetara gehiago iritsi direla gizonak emakumeak baino”, zehaztu nahi izan zuen. Hala ere, elkarrizketa amaitu aurretik, azken urteetan familia-kontziliazioaren gaia hobetu egin dela azaldu nahi izan zuen ikertzaileak, baina “are gehiago hobetu beharko lirateke”, ondorioztatu zuen.

Zailtasunak

Emakume askok zailtasun handia dute ikerketa-adarreko zuzendaritza-postuetara iristeko (oro har, zailtasun hori beste edozein sektoretan ere gertatzen da; izan ere, familia-kontziliazioaren ondorioz, emakumeak zailtasun gehiago ditu gizonak baino zuzendaritza-postu bat lortzeko, batez ere eremu pribatuko enpresetan, hainbat txostenen arabera, adibidez, Eustat Euskal Estatistika Erakundeak egindako eta gaur egun egunkari honek bere orrialdeen artean argitaratzen duen azken txostenaren arabera), baina zailtasun handia dago ikerketa-sektorean lan egitera iristeagatik ere bai. Hau da, ikerketaren eta zientziaren arloan beti sartu dira gizon gehiago emakumeak baino. Horregatik, otsailaren 11n emakumearen eta zientziaren eguna ospatzen da, eta egun horretan neska guztiak karrera hori ikastera animatzen dira. Egun horretan, Elena Leiñena Unibertsitateko Berdintasunerako zuzendariak azaldu zuenez, “UPV/EHUn STEM arloko titulazioetan ikasten ari diren emakumeen datuak agerian uzten dute genero arrakala nabarmena dagoela arlo horretan, femeninoa eta maskulinoa denari lotutako rolen ondorioz”. Ingeniaritzetan, emakumeen ehunekoa ez da ia matrikulatutakoen herenera iristen (% 29,15 graduetan eta % 31 masterretan). Datua bereziki adierazgarria da tradizioz genero maskulinoari lotuago egon diren sektoreetan (Automobilgintza eta Itsasketa), non emakumeen presentzia % 7koa baita. Aldiz, emakumeen ehunekoa da nagusi ingurumenarekin eta garapen jasangarriarekin lotutako ingeniaritzetan; adibidez, Material Berriztagarrien Ingeniaritzako masterrean (% 60), Ingurumen Ingeniaritza eta Kudeaketako masterrean (% 75); eta Eraikitako Ondarearen eta Eraikinen Birgaitze, Zaharberritze eta Kudeaketakoan (% 71,43)”.

Xehetasunez

Bere esperientzia. Basarasek uste zuen, oro har, oraindik gehiago kostatzen zaiela emakumeei gizonei baino zuzendaritza-postuetara iristea, berak lan egiten duen ikerketa-arloan hain zuzen. Zailtasun horren arrazoia, batez ere, emakume askok familia eta lana uztartzean izaten dituzten zailtasunak dira, “normalean” emakumeek erantzukizun hori izaten jarraitzen baitute. Nabarmentzekoa da Biologoen Elkargo Ofizialen Kontseilu Nagusiak eta Biologiako Dekanoen Espainiako Konferentziak Basaras aintzatesten dutela koronabirusaren pandemian egindako lanagatik. Ildo horretan, joan den asteazkenean elkarrizketa bat eskaini zuen Europa Press komunikazio agentzian, eta bertan adierazi zuenez, edozein ibilbide profesionaletan “beti daude eman beharreko pausoak, batzuetan laburragoak eta beste batzuetan luzeagoak, gehien kostatzen direnak”. Bere kasuan, “oso aholkulari ona” izan duela azaldu zuen, eta horrek lagundu egin diola ikerketaren eta irakaskuntzaren adarrean aurrera egiteko bidean aurrera egiten. “Ez da erraza izan”, aitortu zuen, hala ere. Puntu horretan, emakumeek handicap oso inpotantea dutela azaldu zuen: “Normalean familia-kontziliazioa beraiei dagokie, gizonei ez bezala”.

Esaldia: “UPV/EHUn STEM arloko titulazioetan ikasten ari diren emakumeen datuak agerian uzten dute genero arrakala nabarmena dagoela arlo horretan, femeninoa eta maskulinoa denari lotutako rolen ondorioz”, azpimarratu zuten Euskal Herriko Unibertsitatetik.