Euskara, euskaldunen altxorra!

Etxean, kalean, lanean, lagun artean, mendira joatean eta ohean sartzean. Gau eta egun, euskaraz bizi nahi dut. Eta gauza bera egin dezakezu zuk”. Esne Beltzak taldeak esaten zuen Euskaraz bizi nahi dut abestian, baina euskal herritarrek kontzeptu hori bultzatzen jarraitzen dute: euskararen erabilera aisialdian ere. Geu Elkarteak atzo inauguratu zuen bere txosna Aihotz plazan, arratsaldeko seietan, eta giroa erabat euskalduna bihurtu zuen. Gaur hasten diren Gasteizko festetarako urrats txiki bat izan zen hura.

Lerro hauekin batera agertzen diren irudietan, atzo, Geu Elkarteak Gasteizko festei hasiera emateko Aihotz plazan egin zuen deialdia, euskaldunen artean jaietan ere euskaraz aritu behar delaren mezua helarazteko.

Hala, euskararen erabilera aisialdian ere bultzatzen duen elkartetik, Geu Elkarteak atzo arratsaldean inauguratu zuen txosna. Duela bi urte ez zen txosna jarri, koronabirusaren pandemia zela eta. Eta txosnaren inauguraziora arte, festa hauek giro euskaldunean bizi nahi dituzten dozenaka herritar hurbildu ziren. Hain zuzen ere, Geu Elkartetik txosna honetara itzuliko zirela iragarri zuten duela gutxi, eta inoiz baino ilusio eta gogo handiagoz itzuliko zirela ziurtatu zuten, gaur hasten diren festak alaitasunez, ilusioz, gogoz eta euskara ahoan dutela gozatzeko. Gasteizko jaietan euskararen presentzia indartzearen helburuarekin, “abuztuaren 3an izango dugu inaugurazioa eta irekiera, kultur programazio erakargarriarekin: 18:00etan, txosnareninaugurazioa eta GEU-sariaren banaketa izango da (Oihaneder Euskararen Etxeari emango zaio, 2014tik egindako lanagatik eta gure arteko elkarlana saritzeko); 19:30ean Igandeak Jai ikuskizuna ospatuko da Aitor Vinagret eta Ane Gebararen eskutik; 20:00ak aldera Azido Folkloriko taldearekin dantza plazan bat antolatuko da eta, jaialdiari amaiera emanez, 22:00etan Trikoma bandak kontzertu bat eskainiko du”, iragarri zuten aurkezpenean Geu Elkarteko kideek. Horrela, eta ildo beretik jarraituz, aurten, Gasteizko jaietan, txosna hau indartsu itzuliko da euskararen erabilera bultzatzen jarraitzeko, bi urtez txosnarik gabe egon ondoren, koronabirusaren pandemia dela eta. Izan ere, pandemiaren ondorioz, “2019a izan zen txosna jarri genuen azkena. 2013an Blusa eta Nesken Elkartearen bidez hartu zuen GEU elkarteak plazako ardura eta 2019tik GEU Elkartea da zuzenean kudeatzen duena, 200 boluntarioen babesaz eta laguntzaz. Eta aurten, zazpigarren urtez Aihotz plazan loratuko da elkartea”, gaineratu zuten. Hala, elkarlana, zoriona, euskara, maitasuna, kalea, indarra, guztiona eta jaia. “Hitz hauen lelopean gauzatuko dugu loraldi hau, itxaronaldi luze bateen ostean, inoiz baino biziago. Sei langile izango gara loraldia aurrera aterako dugunok, beti ere, GEU inguratzen duten boluntarioen lan ukaezinari esker. Izan ere, aurten ere txosna bederatzi egunez bideratzeko txanda deialdia ireki dugu, lau orduko txanda laburrekin. Berebizikoa da guztion artean GEU txosnaren loraldia aurrera eramatea, jai seguru, polit eta komunitario batzuen bidez ureztatuz”, azaldu zutenez. Horrela, Geu Elkarteak normaltasunari heltzen dio ia erabat, eta beraientzako leku berezi batean kokatzen dira, herritar guztientzat ezaguna den tokian. Egun horietan irabazten duten diruarekin, programazio zabala egiten jarraituko dute urtean zehar. Programazio hori, gehienetan, doakoa da herritarrentzat, eta Gasteizen euskararen erabilera beti sustatzea du helburu.

Txosna honen inaugurazioarekin sortu zen euskaldunen arteko giroa atzo, bai hizkuntza ondo dakitenen artean, bai ikasten ari direnen artean. Izan ere, Araban euskararen erabilerari buruzko azken datuek erakusten dute euskaraz hitz egiten dena baino gehiago ezagutzen dela herritarren artean. Alegia, hizkuntza horretan komunikatzeko leku ohikoenak ikastetxeak eta lanpostuak dira, baina gero denbora librean eta aisialdian erabiltzen ez duten pertsonen ehunekoa asko igotzen da. Estatistiken arabera, arabarren % 50 inguruk ulertzen du euskaraz hitz egitea, eta hizkuntza horretan komunikatzeko gai ere bada. Baina euskaldunen % 50 horrek ez du euskara kalean edo aisialdian erabiltzen. Horregatik, Geu Elkartea, Euskaraldia edo Eusko Jaurlaritza, Arabako Foru Aldundia edo Gasteizko Udala bezalako elkarte eta Administrazio Publikoko politikariek ahaleginak egiten dituzte herritarren aisialdian Euskal Herriko hizkuntza ofizialean ere komunikatzeko. Atzo hasi zen Geu Elkartea helburu horretarako bere ekarpena egiten, eta, gainera, Gasteizko jaiak lehenago hasi zituzten euskaldun asko bildu zituen. Hala, aihotz plaza erreferentziazko leku bihurtuko da euskaldun guztien topaketarako eta euskara protagonista izateko. Hala ere, ez da hizkuntza nagusia euskara den leku bakarra izango. Aurten ere, euskarazko jai-egitarauaren epizentroa Aihotz plazan izango da, abuztuaren 4tik 9ra programazio etengabea izango baita. Jaia hasi eta gero, programazio zabala hasiko da martxan ere. Baina, horrez gain, programazio hori euskaraz gozatzeko eta beste behin ere hizkuntza hori eta aisia batera doazela erakusteko gune garrantzitsua egongo da. Horrela, beste behin erakutsi nahi dute aisialdian hizkuntza hori ere erabil daitekeela eta erabili behar dela. Gainera, Aihotz plazan euskaraz bizi ahal izango da. Leku mitiko horrek programazio zabala izango du, euskaraz bakarrik. Oraingoan, abuztuaren 5etik 8ra, Gozategi, Olatz Salvador, Harresian Zulo eta Nebot-en kontzertuez gozatu ahal izango dute bertara hurbiltzen diren gasteiztarrek. Gozategi taldea izango da lehena abuztuaren 5eko gauerdian. Baina bi egun lehenago, abuztuaren 3an, 18:00etan, Euskal Gunearen inaugurazioa izango da, GEU elkartearen eskutik eta euskaraldia jokoekin. Gainera, (18:15), Blusen eta Nesken Batzordeko koadrilek beren pankartak aurkeztuko dituzte bertan. Haurrentzako ikuskizun bat (19:30), Dantza Plazan (20:00) eta Trikoma kontzertua (22:00) izango dira euskeraz ere. Hilaren 6an, arratsaldeko 19:30etan, Fernandez de Pierola Apezpikuaren Lorategietan, haurrentzako ikuskizun bat ere izango da: dantza Saltsa. Euskaraz eta gaztelaniaz izango da.

Guztien artean

Horrez gain, festetan herritar guztiei dei masiboa egingo diete euskaraz egin dezaten. Hala, Euskaraldia Gasteiz eta Blusa eta Nesken Batzordetik orain dela gutxi bildu dira, Gasteizko festetan ere euskararen erabilera nola areagotu eta bultzatzen laguntzeko. Izan ere, euskara aisialdira eramatea da hiriko irakasgairik garrantzitsuenetako bat, eta, beste behin ere, hizkuntza horrekin hazten jarraitu nahi da datozen egunetan. Horregatik, Euskaraldia Gasteiztik eta Blusa eta Nesken Batzordeak beste urrats bat egin dute helburu hori lortzeko. “Hainbeste espero genuen momentua iristear da. Azkenean Gasteizko jaiak itzuliko dira gurera. Blusa eta Nesken Elkartearen partetik ilusioz eta gogoz beterik antolatutako jaiak izango dira hauek, azken hilabeteetan zehar prestatu ditugunak eta astebete eskaz barru hasiko direnak”, adierazi zuten. Hala, “Gasteizko jaietan dugun ahotsa kontuan harturik, elkartetik gasteiztar gizarte eta euskararekiko dugun konpromisoa berretsi nahi dugu aurten. Horretarako, Geu elkartearekin eta Euskaraldiarekin bat egin eta abuztuaren 6an, Euskaraldiaren entsegu bat antolatu dugu. Nahiz eta ekimen hau azaroan gauzatuko den, elkartetik gure aletxoa ipini nahi dugu aurtengo jaietan, egun batez euskaraz egiteko hautua hartuz Blusen eta Nesken elkartetik”.

“Egun horretan Nesken eta Blusen elkartea osatzen dugun kuadrilla ezberdinek Euskaraldian egiten den dinamika aurrera eramango dugu. Ahobizi eta Belarriprest izango gara abuztuaren 6an, eta denon artean euskarari bultzadatxoa ematen saiatuko gara data berezi hauetan”, esan eta gaineratu zuten. “Horregatik, Gasteizko eta Arabako biztanle zein talde eta kolektibo guztiei deia luzatzen diegu gurekin bat egiteko ekimen honetan, eta abuztuaren 6an zein jaietako beste egun guztietan ere euskaraz egiteko gonbita luzatzen dugu”, gaineratu zuten.

Hori dela eta, jaietan euskal giroan erabat izango diren espazioak eta ekitaldiak egongo dira, baina, gainera, datorren larunbatean gune horietatik kanpo ere euskara Gasteizko jaietan parte hartzeko deia egingo da.