Arabako Afaraba elkarteak iraila aukeratu du Alzheimerra gizartearen artean ikusgarri eta sentsibilizatzen jarraitzeko. Gainera, Alzheimerra eta beste dementzia batzuk dituzten Arabako Senideen eta Lagunen Elkarteak 30 urte bete ditu bere lana hasi zuenetik. Urteurrena dela eta, oroimenaren oinez izeneko jarduera-programa antolatu du. Hala, iraila oroimenaren eta Alzheimerraren hilabetea izaten ari da. “Jarduera guztien bidez gizartea sentsibilizatu nahi dugu gaixotasun horren eta haren ondorio soziosanitarioen gainean. Populazio-talde horrek dituen beharren berri ere eman nahi dugu”, azaldu zuen elkarteko lehendakari Miguel Ángel Echevarríak programaren aurkezpenean.
Hala, ildo horretatik, aipatzekoa da elkarteak hiru hamarkada daramatza lanean, eta gaur egun bost mila pertsona ari dira Gasteizen eta bi mila baino gehiago landa-eremuan gaixotasun horren aurka. “Denborak erakutsi du biztanleriaren gero eta ehuneko handiagoari eragiten diola. Ezinbestekoa da prebentzioa eta gure garuna berrikustea, gorputzeko beste atal batzuekin egiten dugun bezala”, erantsi zuen lehendakariak. Era berean, Afarabak mila bazkide inguru ditu, beren familiekin batera eragin-eremua esponentzialki biderkatzen dutenak. “Elkarte hau aitzindaria da gardentasunaren arloan, eta bere urteko memoria modu irekian kontsulta daiteke gure webgunean. Gure ikuspegia, balioak eta misioa egitate zehatzetan formalizatzen dira, Alzheimerra eta beste dementzia batzuk dituzten pertsonekin esku hartuz edo gizartean eta komunitatean esku hartzeko programen bidez”, azaldu dute elkartetik. “30 urteko bidaia honetan, balantzea bikaina da. Asko lortu da gaixotasun honen eragina gutxitzea. Baina ez gara lortutakoarekin konformatzen. Ekimen pribatu eta publikotik kolektibo horren arreta ikertzen eta babesten jarraitu behar da”, azaldu zuen presidenteak. Hala, nabarmentzekoa da jarduera-programa hilaren 8an (osteguna) hasi zela, instagram sare sozialaren bidez argazki-maratoia eginez. Datorren ostegunean, hilaren 15ean, amaituko da. Parte hartu ahal izateko, aski da argazkiak sare sozial horretan argitaratzea, #caminandoenlamemoria etiketarekin. Asteazkenean, kontzertua emango du Gasteizko Udalaren Musika Bandak Europa Biltzar Jauregian. Zehazki, irailaren 14an, asteazkena, Udal Musika Bandak Afaraba elkartearen 30. urteurrena ospatzeko ekitaldiaren barruan joko du; ekitaldia 19:30ean hasiko da Europa jauregiko Maria de Maeztu aretoan. “Udal Musika Bandan oso pozik gaude parte hartzeagatik eta beraiekin batera “biltzeagatik, musikaren bidez. Izan ere, urteurrena ospatzen den ekitaldi honetarako atzoko eta gaurko musika prestatu dugu, Gasteizkoa eta kanpokoa, baina batez ere, gure oroimenean dagoen musika”, azaldu zuten.
Halaber, programazioak hilaren 19an jarraituko du, eta bertan epigenetika eta Alzheimerra aztertuko dira. Horretarako, Marián Mellen eta Ismael Santa María arituko dira. Madrilgo Francisco de Vitoria Unibertsitateko irakaslea da Mellés, eta New Yorkeko Rockefeller Unibertsitateko Biologia Molekularreko laborategian ikertzaile bisitaria. Gainera, Euskadin, Madrilen, Erroman eta New Yorken trebatuta dago. Neuroepigenomikaren arloan aditua da, eta mota neuronal bakoitzari nortasun, funtzio eta morfologia bakarra ematen dioten geneen erregulazioan dauden desberdintasunak ulertzen ditu. Bestalde, Biokimikari eta biologia molekularrean aditua da Santa Maria. Columbiako Unibertsitateko patologia eta biologia zelularreko irakasle laguntzailea. Mikros-ARNek eta transkripzio osteko erregulazioak neuroendekapenezko zenbait gaixotasun agertzeko eta aurrera egiteko duten zeregina ikertzen duen laborategia zuzentzen du. Hilaren 20an, Eduardo Anitua medikuntza- eta kirurgia-adituak dementzien arnasketak duen garrantziari buruzko hitzaldia emango du. Azkenik, irailaren 14tik 21era, biak barne, Afarabako unitate mugikor batek dibulgazio-kanpaina bat egingo du Arabako hainbat udalerritan, herritarrak sentsibilizatzeko egoera kognitiboan prebentzioak duen garrantziaz, eta, dementzia edo narriadura kognitiboaren diagnostikorik izan gabe, ohiko errendimenduan zenbait akats hauteman ditzaketen pertsonengana iristeko. Eta, azkenik, hilaren 21ean, Alzheimerraren Nazioarteko Egunean, Santa Maria katedral zaharraren portikoan, Afarabak urteko mundu-adierazpena irakurriko du.
Programazio zabal horrekin guztiarekin, Arabako elkarteak gaixotasun horri buruzko ikerketak duen garrantziaz jabetzen jarraitu nahi du. Gainera, Alzheimerraren lehen sintomei eta haren bilakaerari buruzko informazioa ere ematen dute, eta une oro laguntzen diete bai gaixoari bai familiakoei. Guztira, elkarte horrek ibilbide luzea egin du herritarrei lurralde honetan laguntzen; 30 urte, hain zuzen ere, eskuzabaltasunez laguntzen. Zehazki, elkartea 1992an sortu zen, gaixotasun horren eraginpean zeuden Arabako familien bozeramaile bihurtzeko nahiaz. “Erakunde sozial pribatua gara, Alzheimerra eta bestelako dementziak dituzten pertsonen familiez eta lagunez, boluntarioez eta talde tekniko batez osatua”, azpimarratzen dute elkartetik.