"Kulturak eta euskarak kolpe gogorra jaso dute; horregatik, guk ere aurpegia eman behar dugu"

GASTEIZ – Erronka zailei egin behar izan dio aurre. Alde batetik, lurraldean euskararekiko ilusioa piztu eta berreskuratzea, pandemiak hizkuntza hori "kolpatu" duen "urte gogor" baten ondoren. Horrez gain, Araba Euskaraz bezalako jarduera bat programatu behar izan du, bizi den pandemia egoerara egokituta. Baina ilusioz, itxaropenez eta mimoz egin du lan hori. Jon Bengoetxea Laudioko ikastetxeko zuzendariak esperientzia du Araba Euskaraz jaia prestatzen, ez baita Laudion egiten den lehen ekitaldia. Hala ere, aurten inoiz baino bereziagoa dela adierazi du DIARIO DE NOTICIAS DE ÁLAVA egunkari honetan.

Zaila izan da Araba Euskaraz saio hau prestatzea?

–Bai, asko. Zaila izan da, ohi baino beranduago hasi gara, ez genekielako antolatu ahal izango zen ala ez, pandemiaren ondorioz. Ziurgabetasun eta zalantza handiak egon dira.Edizio hau aurrera ateratzea oso zaila izan da, baina gauza berri asko ikasi ditugu parte-hartzaileen osasuna zaintzeko protokoloei buruz.

Noiz izan zenuten argi edizio berri hau ospatu egingo zela?

–Duela bizpahiru urte bagenekien edizio hau Laudion egingo zela, ikastetxeak 50. urteurrena ospatzen duelako eta horrela ospatu nahi genuelako. Baina iaz bertan behera utzi behar izan zen edizioa, eta hor hasi zen eztabaida: aurten azkenean ez, erabaki indartsua izan da. Baina ulertu dugu pandemiak jarraitzen badu, guk ere pixkanaka berreskuratu behar dugula gure bizitza. Kulturak eta euskarak kolpe gogorra jaso dute, eta horregatik guk aurpegia eman behar dugu. Hori izan zen gakoa; aurpegia eman behar dugu eta bizitzak jarraitu egin behar du.

Zergatik diozu euskarak kolpea hartu duela?

–Haur eta nerabe askorentzat ikastetxea da euskararekiko harreman bakarra. Eta iaz, pandemiarekin, harreman hori aldatu eta hautsi egin zen ikasle askorentzat. Atzerakada handia izan da euskararentzat. Ikastetxeetara itzultzean, familia ez euskaldunetatik datozen haurrengan euskarak atzerakada handia izan duela egiaztatu dugu, oso nabarmena izan da, erabilera mailaren aldetik. Euskarazko telebista kontsumitzen ez duen eta etxean hitz egiten ez duen haur batek zer harreman du hizkuntza horrekin? Ikastetxea eta parkeak. Pandemiak eten egin du hori, eta haur horiek atzera egin dute euskararekin.

'Zabal Bidea'-kekin ilusioa berreskuratu nahi duzue. Euskararen erabileran atzera egin du, baina ilusioa ere galdu da?

–Ez dakit galduta dagoen. Baina gauzak eta egoerak aldatu egin dira, eta argi dago orain irakurketa berri bat egin behar dela. Dagoeneko ez da nahikoa euskaraz bakarrik hitz egitea ikastetxean. Hau ez da etsipena, kezka baizik eta horretan egin behar dugu lan.

"Ikastetxeak suspertzea", beste helburuetako bat dela adierazi duzue. Zer zentzutan?

–Guk gure leloarekin –Zabal Bideak– proposatzen duguna da ikastetxea herriarentzat sortu dela eta horrela izaten jarraitu behar duela, Zabal Bideak-ek esan nahi du herrirako prest gaudela, ikastola hau bere herriarentzat irekita dagoela. Horretarako sortu zen, eta ildo horretatik jarraitzen dugu. Zabal bideak berrikuntzari, pandemiaren egoerari eta behar den guztiari.

Uste duzu jendeak horrelako ekitaldietan parte hartzeko beldurra duela oraindik?

–Bai, nik uste dut oraindik ere beldurra dagoela, eta hori da zailena horrelako ekitaldi bat antolatzeko orduan. Pandemiak jartzen dizkigun oztopo guztiak gainditzea da zailena, eta horietako bat, hain zuzen, herritarren artean dagoen beldur hori da. Argi utzi behar dugu covidaren aurkako neurriak ezarri ditugula parte-hartzaileen osasuna bermatzeko.

Zer berrikuntza ekarri ditu edizio honek?

–Berritasun nagusia da ekitaldi horietan guztietan lan egiteko modua aldatzea, zalantzarik gabe. Orain, familian gozatzeko ere erabiltzen da. Izan ere, ikasturte osoan zehar herrian zentratzen ari gara. Hala ere, pandemiarekin esperimentu gutxi egin daitezke.Baina gure lehentasuna urtean zehar hainbat jarduera prestatzea eta herria mobilizatzea izan da.

Bildutako dirua, zertara bideratuko duzue?

–Horretaz ere hitz egin genuen azaroan. Kontuan hartu behar da Araba Euskaraz Ibilaldia edo antzeko ekitaldiak baino txikiagoa dela, beraz, gutxiago biltzen dela. Uste baino askoz gutxiago irabazten da. Edizio honen helburua dirua ez galtzea zen. Baina zerbait biltzen badugu, kiroldegiko obra batzuetarako da, herriari aukera gehiago emateko, eta, bestalde, hobekuntza lan batzuetan inbertituko genuke.

Zenbat diru behar da Araba Euskaraz prestatzeko?

–Prestatzen den moduaren eta prestatzen diren jardueren arabera. Aurten formatua oso txikia da. Baina 10.000 eurotik gora, nahi duzun guztia.

Aurten, zure ustez, Araba Euskaraz programako jardueren %100 edukiera beteko da?

–Zaila da jakitea, alderdi horretan beldurra daukat. Aforoak daudenean eta gertaeretara aaldez aurretik izena eman behar denean, gauzak korapilatu egiten dira. Gainera, ez du eguraldi ona egingo. Espero dut harrera ona izatea eta jendeak asko gozatuko duela hainbeste mimoz eta kontuz prestatutako saio honekin.

"Nik uste dut oraindik ere beldurra dagoela herritarren artean, eta hori da zailena horrelako ekitaldi bat antolatzeko orduan"

"Euskarazko telebista kontsumitzen ez duen eta etxean hitz egiten ez duen haur batek zer harreman dauka euskararekin?"